Murawy

MURAWY

Murawy w Europie obejmują obszary od pustynnych na południowym wschodzie po murawy wilgotne i bogate w składniki odżywcze łąki na północy i północnym zachodzie. Murawy należą do najbardziej zróżnicowanych ekosystemów w Europie; na powierzchni metra kwadratowego może zamieszkiwać je nawet 80 różnych gatunków roślin, cechują się także dużą różnorodnością zwierząt, od małych owadów, ptaków i gryzoni po duże zwierzęta roślinożerne.

Murawy są niezbędne dla rolnictwa i hodowli bydła, ponieważ dostarczają pożywienia inwentarzowi domowemu. Naturalne murawy odgrywają również ważną rolę w magazynowaniu węgla. Większość europejskich muraw jest utrzymywana poprzez wypas lub koszenie. Jednakże zmiany w praktykach rolniczych i użytkowaniu gruntów spowodowały, że murawy zanikają w alarmującym tempie, co czyni je jednym z najbardziej zagrożonych ekosystemów w Europie.

Naturalne i półnaturalne murawy i ich dzika przyroda są chronione na mocy dyrektyw UE dotyczących ochrony przyrody, ram prawnych, które są wprowadzane do prawa krajowego przez wszystkie 27 państw członkowskich Unii Europejskiej.

MURAWY

Murawy w Europie obejmują obszary od pustynnych na południowym wschodzie po murawy wilgotne i bogate w składniki odżywcze łąki na północy i północnym zachodzie. Murawy należą do najbardziej zróżnicowanych ekosystemów w Europie; na powierzchni metra kwadratowego może zamieszkiwać je nawet 80 różnych gatunków roślin, cechują się także dużą różnorodnością zwierząt, od małych owadów, ptaków i gryzoni po duże zwierzęta roślinożerne.

Murawy są niezbędne dla rolnictwa i hodowli bydła, ponieważ dostarczają pożywienia inwentarzowi domowemu. Naturalne murawy odgrywają również ważną rolę w magazynowaniu węgla. Większość europejskich muraw jest utrzymywana poprzez wypas lub koszenie. Jednakże zmiany w praktykach rolniczych i użytkowaniu gruntów spowodowały, że murawy zanikają w alarmującym tempie, co czyni je jednym z najbardziej zagrożonych ekosystemów w Europie.

Naturalne i półnaturalne murawy i ich dzika przyroda są chronione na mocy dyrektyw UE dotyczących ochrony przyrody, ram prawnych, które są wprowadzane do prawa krajowego przez wszystkie 27 państw członkowskich Unii Europejskiej.

SIEDLISKA MURAWOWE

Naturalne murawy są kształtowane przez ekstremalne warunki środowiskowe, w tym klimat, rodzaj gleby i topografię, uniemożliwiające rozwój innych rodzajów roślinności. Niektóre naturalne murawy, np. murawy alpejskie, występują na szczytach górskich lub na stromych i ubogich glebach, na których nie mogą się rozwijać żadne inne rośliny.

Półnaturalne murawy powstały z kolei na skutek działalności człowieka lub wykonanych przez niego modyfikacji, a ich utrzymanie polega na regularnym koszeniu lub ekstensywnym wypasie. Ewolucyjne pochodzenie europejskich muraw nizinnych i ich duża różnorodność gatunkowa nie są w pełni zrozumiałe: niektórzy naukowcy uważają, że takie murawy mogły występować w czasach prehistorycznych jako skutek wypasu dużych zwierząt roślinożernych i pożarów, podczas gdy inni obalają ten pogląd.

level_2_slide_1

SIEDLISKA MURAWOWE

Naturalne murawy są kształtowane przez ekstremalne warunki środowiskowe, w tym klimat, rodzaj gleby i topografię, uniemożliwiające rozwój innych rodzajów roślinności. Niektóre naturalne murawy, np. murawy alpejskie, występują na szczytach górskich lub na stromych i ubogich glebach, na których nie mogą się rozwijać żadne inne rośliny.

Półnaturalne murawy powstały z kolei na skutek działalności człowieka lub wykonanych przez niego modyfikacji, a ich utrzymanie polega na regularnym koszeniu lub ekstensywnym wypasie. Ewolucyjne pochodzenie europejskich muraw nizinnych i ich duża różnorodność gatunkowa nie są w pełni zrozumiałe: niektórzy naukowcy uważają, że takie murawy mogły występować w czasach prehistorycznych jako skutek wypasu dużych zwierząt roślinożernych i pożarów, podczas gdy inni obalają ten pogląd.

level_2_slide_1

level_3_slide_1

DZIKA PRZYRODA NA MURAWACH

Dyrektywy UE dotyczące ochrony przyrody chronią liczne gatunki występujące w murawach, w tym prawie 200 gatunków ssaków, około 100 gadów, 88 ptaków i ponad 50 stawonogów.

Ptaki łąkowe lub stepowe należą do najbardziej zagrożonych gatunków ptaków w UE. Przykłady obejmują dropia zwyczajnego (Otis tarda), strepeta (Tetrax tetrax) i błotniaka łąkowego (Circus pygargus). Ptaki te są w dużym stopniu zależne od rozległych terenów, co czyni je podatnymi na zmiany w użytkowaniu gruntów, które wpływają na szatę roślinną i dostępność owadów.

level_3_slide_1

DZIKA PRZYRODA NA MURAWACH

Dyrektywy UE dotyczące ochrony przyrody chronią liczne gatunki występujące w murawach, w tym prawie 200 gatunków ssaków, około 100 gadów, 88 ptaków i ponad 50 stawonogów.

Ptaki łąkowe lub stepowe należą do najbardziej zagrożonych gatunków ptaków w UE. Przykłady obejmują dropia zwyczajnego (Otis tarda), strepeta (Tetrax tetrax) i błotniaka łąkowego (Circus pygargus). Ptaki te są w dużym stopniu zależne od rozległych terenów, co czyni je podatnymi na zmiany w użytkowaniu gruntów, które wpływają na szatę roślinną i dostępność owadów.

MOTYLE I INNE ZAPYLACZE

Murawy mają kluczowe znaczenie dla przeżycia motyli, pszczół i innych zapylaczy. Zapylanie jest niezbędne dla przetrwania wielu gatunków roślin: 80 procent światowych upraw zależy od zapylania przez zwierzęta, co oznacza po prostu, że zapylacze są niezbędne dla przetrwania ludzkości.

Wiele gatunków motyli chronionych przez UE jest zależnych od określonych typów muraw, a ich gąsienice są zależne od określonych gatunków roślin. Przykładowo motyl przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia) jest zależny od jednej rośliny żywicielskiej – czarcikęsa łąkowego (Succisa pratensis) występującego na murawach, na których prowadzony jest ekstensywny wypas. Roślinami żywicielskimi modraszka ariona (Maculinea arion) są tymianek lub oregano.

MOTYLE I INNE ZAPYLACZE

Murawy mają kluczowe znaczenie dla przeżycia motyli, pszczół i innych zapylaczy. Zapylanie jest niezbędne dla przetrwania wielu gatunków roślin: 80 procent światowych upraw zależy od zapylania przez zwierzęta, co oznacza po prostu, że zapylacze są niezbędne dla przetrwania ludzkości.

Wiele gatunków motyli chronionych przez UE jest zależnych od określonych typów muraw, a ich gąsienice są zależne od określonych gatunków roślin. Przykładowo motyl przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia) jest zależny od jednej rośliny żywicielskiej – czarcikęsa łąkowego (Succisa pratensis) występującego na murawach, na których prowadzony jest ekstensywny wypas. Roślinami żywicielskimi modraszka ariona (Maculinea arion) są tymianek lub oregano.

MAŁE SSAKI

Murawy są domem dla wielu małych ssaków, w tym norników, myszy i chomików. Na przykład suseł moręgowany (Spermophilus citellus), gatunek chroniony dyrektywą siedliskową UE, jest małym ssakiem, który występuje tylko na murawach w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej, a jego naturalny zasięg jest podzielony na dwie części przez Karpaty.

level_5_slide_1

DZIAŁANIA UE NA RZECZ OCHRONY NASZYCH OBSZARÓW MURAW

Oprócz ważnych działań ochronnych w ramach dyrektyw UE dotyczących ochrony przyrody podjęto kilka innych, nowszych inicjatyw w celu ochrony europejskich muraw i gatunków, które na nich bytują.

EU Pollinators Initiative, czyli inicjatywa UE na rzecz zapylaczy, jest pierwszą w historii inicjatywą dotyczącą dzikich owadów zapylających w UE. Określa cele strategiczne i zestaw działań, które UE i jej państwa członkowskie mają podjąć w celu przeciwdziałania spadkowi liczby zapylaczy w UE oraz przyczynienia się do globalnych działań ochronnych.

EU Pollinator Information Hive, czyli unijny portal informacyjny o zapylaczach, to łatwo dostępne źródło informacji na temat ochrony dzikich gatunków owadów zapylających w UE.

The Biodiversity information system for Europe is a partnership between
the European Commission and the European Environment Agency.

Other European Information Systems