LASY
Lasy są jednymi z najbogatszych w gatunki ekosystemów lądowych w Unii Europejskiej (UE). Europa może pochwalić się ponad 80 różnymi typami siedlisk leśnych, od zimnych lasów borealnych po subtropikalne, atlantyckie lasy wyspiarskie. Lasy te zamieszkuje wiele różnorodnych gatunków dzikich zwierząt, zwłaszcza ptaków i owadów.
Mimo stałego wzrostu pokrywy leśnej w Europie w ciągu ostatnich 150 lat, nasze rodzime lasy i ich bioróżnorodność przez cały czas pozostają zagrożone. Złe praktyki gospodarki leśnej oraz rozprzestrzenianie się gatunków obcych i szkodników prowadzą do pogorszenia kondycji lasów. Ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak burze i pożary lasów, które z powodu zmian klimatycznych stają się coraz bardziej intensywne i częste, w jeszcze większym stopniu zagrażają niektórym europejskim lasom. Część z ostatnich starych lasów w Europie wciąż wycina się w celach komercyjnych.
UE chroni zagrożone lasy w Europie poprzez ogólnounijne ochronne ramy prawne oraz aktywne finansowanie ich ochrony i promowanie jakościowo dobrej gospodarki leśnej. Natura 2000 – europejska sieć obszarów chronionych – jest podstawą ochrony lasów naturalnych w Europie.
LASY
Lasy są jednymi z najbogatszych w gatunki ekosystemów lądowych w Unii Europejskiej (UE). Europa może pochwalić się ponad 80 różnymi typami siedlisk leśnych, od zimnych lasów borealnych po subtropikalne, atlantyckie lasy wyspiarskie. Lasy te zamieszkuje wiele różnorodnych gatunków dzikich zwierząt, zwłaszcza ptaków i owadów.
Mimo stałego wzrostu pokrywy leśnej w Europie w ciągu ostatnich 150 lat, nasze rodzime lasy i ich bioróżnorodność przez cały czas pozostają zagrożone. Złe praktyki gospodarki leśnej oraz rozprzestrzenianie się gatunków obcych i szkodników prowadzą do pogorszenia kondycji lasów. Ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak burze i pożary lasów, które z powodu zmian klimatycznych stają się coraz bardziej intensywne i częste, w jeszcze większym stopniu zagrażają niektórym europejskim lasom. Część z ostatnich starych lasów w Europie wciąż wycina się w celach komercyjnych.
UE chroni zagrożone lasy w Europie poprzez ogólnounijne ochronne ramy prawne oraz aktywne finansowanie ich ochrony i promowanie jakościowo dobrej gospodarki leśnej. Natura 2000 – europejska sieć obszarów chronionych – jest podstawą ochrony lasów naturalnych w Europie.

SIEDLISKA LEŚNE
W Europie istnieją różne rodzaje lasów, przystosowane do lokalnych warunków środowiskowych. 85 różnych typów siedlisk leśnych jest chronionych w ramach dyrektywy siedliskowej UE. Niektóre z tych siedlisk leśnych istnieją tylko na bardzo specyficznych obszarach, takich jak apenińskie lasy bukowe, gaje palmowe Krety i Wysp Kanaryjskich oraz lasy cedrowe na Cyprze. Bardziej rozpowszechnione są lasy bukowe, które dominują w Europie Środkowej, lasy iglaste (sosnowe i świerkowe), powszechne na obszarach górskich i w północnej Europie, oraz mieszane lasy dębowe i iglaste, które są typowe dla regionu śródziemnomorskiego.
SIEDLISKA LEŚNE
W Europie istnieją różne rodzaje lasów, przystosowane do lokalnych warunków środowiskowych. 85 różnych typów siedlisk leśnych jest chronionych w ramach dyrektywy siedliskowej UE. Niektóre z tych siedlisk leśnych istnieją tylko na bardzo specyficznych obszarach, takich jak apenińskie lasy bukowe, gaje palmowe Krety i Wysp Kanaryjskich oraz lasy cedrowe na Cyprze. Bardziej rozpowszechnione są lasy bukowe, które dominują w Europie Środkowej, lasy iglaste (sosnowe i świerkowe), powszechne na obszarach górskich i w północnej Europie, oraz mieszane lasy dębowe i iglaste, które są typowe dla regionu śródziemnomorskiego.
OBSZARY NATURA 2000 CHRONIĄCE LASY DĘBOWE
LASY DĘBOWE
Naturalne lasy dębowe występują w wielu miejscach Europy. Istnieje wiele rodzajów lasów dębowych – od liściastych umiarkowanych atlantyckich lasów dębowych po zimozielone śródziemnomorskie lasy dębowe. Najpopularniejszymi gatunkami dębów są dąb szypułkowy (Quercus robur) i zimozielony dąb ostrolistny (Quercus ilex). Najrzadszym jest dąb olcholistny (Quercus alnifolia), który dominuje w niektórych lasach w górach Cypru. Spośród wszystkich europejskich rodzimych gatunków drzew dęby są uważane za te, z którymi wiąże się najwięcej gatunków, w szczególności wśród owadów.
Sieć Natura 2000 chroni lasy dębowe w całej Europie. Obejmuje to atlantyckie i środkowoeuropejskie lasy dębowe, w których występuje charakterystyczny dąb szypułkowy i dąb bezszypułkowy (Quercus petraea) – to gatunki dominujące w ponad 2000 obszarów Natura 2000 w całej UE.
OBSZARY NATURA 2000 CHRONIĄCE LASY DĘBOWE
LASY DĘBOWE
Naturalne lasy dębowe występują w wielu miejscach Europy. Istnieje wiele rodzajów lasów dębowych – od liściastych umiarkowanych atlantyckich lasów dębowych po zimozielone śródziemnomorskie lasy dębowe. Najpopularniejszymi gatunkami dębów są dąb szypułkowy (Quercus robur) i zimozielony dąb ostrolistny (Quercus ilex). Najrzadszym jest dąb olcholistny (Quercus alnifolia), który dominuje w niektórych lasach w górach Cypru. Spośród wszystkich europejskich rodzimych gatunków drzew dęby są uważane za te, z którymi wiąże się najwięcej gatunków, w szczególności wśród owadów.
Sieć Natura 2000 chroni lasy dębowe w całej Europie. Obejmuje to atlantyckie i środkowoeuropejskie lasy dębowe, w których występuje charakterystyczny dąb szypułkowy i dąb bezszypułkowy (Quercus petraea) – to gatunki dominujące w ponad 2000 obszarów Natura 2000 w całej UE.
GATUNKI LEŚNE
Europejskie lasy to nie tylko drzewa – zamieszkuje je wiele gatunków zwierząt i roślin. Wiele gatunków występuje wyłącznie w lasach europejskich i nie można spotkać ich nigdzie indziej na świecie. Większe gatunki zwierząt, takie jak niedźwiedzie, wilki i orły, chociaż nie są w pełni zależne od lasów, również w dużym stopniu wiążą się z tymi ekosystemami.
W ciągu ostatnich kilku stuleci lasy przeszły radykalne zmiany, dlatego niektóre, dawniej pospolite gatunki zwierząt, które są zależne od lasów, dzisiaj walczą o przetrwanie. Dyrektywy UE dotyczące ochrony przyrody chronią ponad 400 gatunków roślin i zwierząt związanych z ekosystemami terenów leśnych i lasów: to ponad 250 ptaków, prawie 30 gatunków płazów, 48 stawonogów, 57 ssaków, 16 roślin nienaczyniowych, 13 gadów, 10 mięczaków i cztery rośliny naczyniowe. Te zależne od lasów gatunki są objęte ochroną prawną w UE. Na przykład salamandra okularowa (Salamandrina terdigitata) występuje tylko w południowych Włoszech.
GATUNKI LEŚNE
Europejskie lasy to nie tylko drzewa – zamieszkuje je wiele gatunków zwierząt i roślin. Wiele gatunków występuje wyłącznie w lasach europejskich i nie można spotkać ich nigdzie indziej na świecie. Większe gatunki zwierząt, takie jak niedźwiedzie, wilki i orły, chociaż nie są w pełni zależne od lasów, również w dużym stopniu wiążą się z tymi ekosystemami.
W ciągu ostatnich kilku stuleci lasy przeszły radykalne zmiany, dlatego niektóre, dawniej pospolite gatunki zwierząt, które są zależne od lasów, dzisiaj walczą o przetrwanie. Dyrektywy UE dotyczące ochrony przyrody chronią ponad 400 gatunków roślin i zwierząt związanych z ekosystemami terenów leśnych i lasów: to ponad 250 ptaków, prawie 30 gatunków płazów, 48 stawonogów, 57 ssaków, 16 roślin nienaczyniowych, 13 gadów, 10 mięczaków i cztery rośliny naczyniowe. Te zależne od lasów gatunki są objęte ochroną prawną w UE. Na przykład salamandra okularowa (Salamandrina terdigitata) występuje tylko w południowych Włoszech.
JAKIE DZIAŁANIA PODEJMUJE UE, ABY CHRONIĆ NASZE LASY?
Ochrona różnorodności biologicznej lasów jest koordynowana na poziomie Unii Europejskiej. Istnieją różne polityki i strategie mające na celu zapewnienie zrównoważonej gospodarki leśnej i zachowanie jej bogatej różnorodności biologicznej. Zagrożone gatunki i siedliska leśne chronią w szczególności dyrektywy UE dotyczące ochrony przyrody. Ich centralnym punktem jest sieć Natura 2000, która obejmuje obecnie ponad 20 000 wyznaczonych obszarów ochrony siedlisk leśnych w UE.
W ramach Europejskiego Zielonego Ładu Komisja Europejska opracowała nową strategię leśną UE. Opiera się ona na wyznaczonych celach strategii UE w zakresie różnorodności biologicznej na rok 2030, obejmując cały cykl leśny, od sadzenia drzew do wycinki, oraz promując wiele korzyści, jakie zapewniają lasy. Strategia ma również na celu utrzymanie dobrej kondycji i odporności lasów, które znacząco przyczyniają się do realizacji celów związanych z różnorodnością biologiczną i klimatem, ograniczają skutki klęsk żywiołowych i reagują na nie, zapewniają utrzymanie oraz wspierają gospodarkę obiegu zamkniętego i rozwój społeczności wiejskich.
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
SYSTEM INFORMACJI O LASACH W EUROPIE
FISE zapewnia przejrzyste, łatwe w zastosowaniu, ogólnie dostępne i aktualne informacje o stanie lasów Europy i trendach z nimi związanych.
FOREST.EEA.EUROPA.EU
The Biodiversity information system for Europe is a partnership between
the European Commission and the European Environment Agency.