Bergen

BERGEN

Bergen beslaan 29 procent van het EU-landoppervlak. De vijf grootste bergketens zijn de Alpen, Apennijnen, Pyreneeën, het Scandinavisch Hoogland en de Karpaten. De Mont Blanc in de Franse Alpen is met zijn 4.810 meter het hoogste punt binnen de EU.

Een groot deel van Europa's bergachtige gebieden (ongeveer 40 procent) is bedekt met bossen en graslanden, waar in de zomer vee op graast. Veel van Europa's laatst overgebleven wilde gebieden bevinden zich in bergregio's. Dit komt vooral doordat deze gebieden heel afgelegen zijn.

In de bergen leven veel verschillende dier- en plantensoorten. Veel daarvan hebben zich aangepast aan het leven onder extreme omstandigheden. In Europa's berggebieden leven meer dan 2.500 soorten en ondersoorten van planten. Daarvan komen er veel nergens anders voor.

Helaas worden de ecosystemen in de bergen bedreigd door onbeheerde terreinen, intensivering van de landbouw, infrastructurele ontwikkeling en niet-duurzame exploitatie. Vergeleken met ecosystemen in het laagland zijn berggebieden ook gevoeliger voor de negatieve impact van klimaatverandering.

BERGEN

Bergen beslaan 29 procent van het EU-landoppervlak. De vijf grootste bergketens zijn de Alpen, Apennijnen, Pyreneeën, het Scandinavisch Hoogland en de Karpaten. De Mont Blanc in de Franse Alpen is met zijn 4.810 meter het hoogste punt binnen de EU.

Een groot deel van Europa's bergachtige gebieden (ongeveer 40 procent) is bedekt met bossen en graslanden, waar in de zomer vee op graast. Veel van Europa's laatst overgebleven wilde gebieden bevinden zich in bergregio's. Dit komt vooral doordat deze gebieden heel afgelegen zijn.

In de bergen leven veel verschillende dier- en plantensoorten. Veel daarvan hebben zich aangepast aan het leven onder extreme omstandigheden. In Europa's berggebieden leven meer dan 2.500 soorten en ondersoorten van planten. Daarvan komen er veel nergens anders voor.

Helaas worden de ecosystemen in de bergen bedreigd door onbeheerde terreinen, intensivering van de landbouw, infrastructurele ontwikkeling en niet-duurzame exploitatie. Vergeleken met ecosystemen in het laagland zijn berggebieden ook gevoeliger voor de negatieve impact van klimaatverandering.

BERGHABITATS

Bergen staan bekend om hun zeer specifieke eigenschappen, zoals steile hellingen, schrale en ondiepe bodems, en extreme klimatologische omstandigheden. De grote plaatselijke variatie in omstandigheden verklaart waarom de diversiteit van habitats en soorten in berggebieden over het algemeen hoger ligt dan in de omringende laagvlakten.

Van de 233 habitatsoorten die in de EU bescherming genieten, komen 42 (bijna 20 procent) uitsluitend of bijna uitsluitend voor in berggebieden. Bovendien zijn er nog 91 habitats die zowel in berggebieden als laagvlakten voorkomen.

Hoewel bijna de helft van onze bergen bedekt is met bossen, kennen ze ook een rijke diversiteit aan struikgewassen en graslanden, waaronder alpiene heiden en graslanden, maar ook rotsachtige habitats op kliffen, bergwanden en puinhellingen. In de bergen vind je ook unieke zoetwaterhabitats, zoals alpiene meren, moerasgrond en bronnen. Hoger in de bergen komen ook gletsjers voor.

level_2_slide_1

BERGHABITATS

Bergen staan bekend om hun zeer specifieke eigenschappen, zoals steile hellingen, schrale en ondiepe bodems, en extreme klimatologische omstandigheden. De grote plaatselijke variatie in omstandigheden verklaart waarom de diversiteit van habitats en soorten in berggebieden over het algemeen hoger ligt dan in de omringende laagvlakten.

Van de 233 habitatsoorten die in de EU bescherming genieten, komen 42 (bijna 20 procent) uitsluitend of bijna uitsluitend voor in berggebieden. Bovendien zijn er nog 91 habitats die zowel in berggebieden als laagvlakten voorkomen.

Hoewel bijna de helft van onze bergen bedekt is met bossen, kennen ze ook een rijke diversiteit aan struikgewassen en graslanden, waaronder alpiene heiden en graslanden, maar ook rotsachtige habitats op kliffen, bergwanden en puinhellingen. In de bergen vind je ook unieke zoetwaterhabitats, zoals alpiene meren, moerasgrond en bronnen. Hoger in de bergen komen ook gletsjers voor.

level_2_slide_1

BERGFAUNA

Middels de Habitatrichtlijn beschermt de EU 181 dier- en plantensoorten die uitsluitend of bijna uitsluitend in de bergen voorkomen. Daarnaast zijn er nog eens 130 soorten die zowel in de bergen als op laagvlakten voorkomen.

Bergen bieden belangrijke schuilplekken voor bedreigde diersoorten. Een aantal zeer specialistische soorten komt alleen voor in bepaalde bergketens, zoals de tatrawoelmuis (Microtus tatricus) in de Karpaten, de abruzzengems (Rupicapra pyrenaica ornata) in de Apennijnen en de alpensalamander (Salamandra atra) in de Alpen.

Veel plantensoorten hebben zich aangepast aan het leven op de verticale wanden van bergkliffen. De alom bekende edelweiss (Leontopodium alpinum) bloeit bijvoorbeeld op grote hoogtes en hellingen.

Roofvogels zoals de steenarend (Aquila chrysaetos), vale gier (Gyps fulvus) en lammergier (Gypaetus barbatus) maken gebruik van bergkliffen en rotshabitats voor het broeden.

BERGFAUNA

Middels de Habitatrichtlijn beschermt de EU 181 dier- en plantensoorten die uitsluitend of bijna uitsluitend in de bergen voorkomen. Daarnaast zijn er nog eens 130 soorten die zowel in de bergen als op laagvlakten voorkomen.

Bergen bieden belangrijke schuilplekken voor bedreigde diersoorten. Een aantal zeer specialistische soorten komt alleen voor in bepaalde bergketens, zoals de tatrawoelmuis (Microtus tatricus) in de Karpaten, de abruzzengems (Rupicapra pyrenaica ornata) in de Apennijnen en de alpensalamander (Salamandra atra) in de Alpen.

Veel plantensoorten hebben zich aangepast aan het leven op de verticale wanden van bergkliffen. De alom bekende edelweiss (Leontopodium alpinum) bloeit bijvoorbeeld op grote hoogtes en hellingen.

Roofvogels zoals de steenarend (Aquila chrysaetos), vale gier (Gyps fulvus) en lammergier (Gypaetus barbatus) maken gebruik van bergkliffen en rotshabitats voor het broeden.

level_4_slide_1

ZOOGDIEREN

De Europese bergen vormen de thuishaven van vele zoogdieren, waaronder de steenbok, gems en sneeuwhaas. Bergen zijn ook een schuilplaats en corridor voor grote carnivoren, waardoor ze zich tussen regio's kunnen bewegen. In Europa zijn er vijf soorten grote carnivoren: de wolf (Canis lupus), veelvraat (Gulo gulo), Euraziatische lynx (Lynx lynx), Iberische lynx (Lynx pardinus) en de bruine beer (Ursus arctos). Deze soorten leven al sinds mensenheugenis met ons samen, maar vandaag de dag zijn voor het beheer en behoud van deze soorten speciale maatregelen nodig, vooral om aanvallen op vee te voorkomen.

level_4_slide_1

ZOOGDIEREN

De Europese bergen vormen de thuishaven van vele zoogdieren, waaronder de steenbok, gems en sneeuwhaas. Bergen zijn ook een schuilplaats en corridor voor grote carnivoren, waardoor ze zich tussen regio's kunnen bewegen. In Europa zijn er vijf soorten grote carnivoren: de wolf (Canis lupus), veelvraat (Gulo gulo), Euraziatische lynx (Lynx lynx), Iberische lynx (Lynx pardinus) en de bruine beer (Ursus arctos). Deze soorten leven al sinds mensenheugenis met ons samen, maar vandaag de dag zijn voor het beheer en behoud van deze soorten speciale maatregelen nodig, vooral om aanvallen op vee te voorkomen.

WAT DOET DE EU OM ONZE BERGEN TE BESCHERMEN??

Veel van de inspanningen om Europa's bergen intact te houden, worden gecoördineerd en gesteund op breder Europees niveau. Naast de EU-natuurrichtlijnen, die de bergsoorten en -habitats beschermen en het Natura 2000-netwerk van een kader voorzien, neemt de EU ook deel aan de Alpenovereenkomst en het Karpatenverdrag. Deze conventies brengen alle betrokken landen samen om gezamenlijke doelstellingen en maatregelen te ontwikkelen ter bescherming van het natuurlijk en cultureel erfgoed van twee van de grootste Europese bergketens.

De Alpenovereenkomst is een uniek, juridisch bindend duurzaamheidsinstrument dat streeft naar de instandhouding van gevoelige alpiene ecosystemen, alsook van alpiene culturele identiteiten, tradities en het cultureel erfgoed.

https://www.alpconv.org/en/home/

Het Karpatenverdrag is een subregionaal verdrag dat duurzame ontwikkeling in en de bescherming van de Karpatenregio bevordert.

http://www.carpathianconvention.org/

The Biodiversity information system for Europe is a partnership between
the European Commission and the European Environment Agency.

Other European Information Systems