Bossen

BOSSEN

Bossen zijn een van de meest soortenrijke ecosystemen op het grondgebied van de Europese Unie. Van koude, boreale bossen tot subtropische, Atlantische eilandwouden: Europa kent meer dan 80 verschillende boshabitats. Deze bossen bieden onderdak aan een grote verscheidenheid aan fauna, vooral aan vogels en insecten.

Hoewel de bosbedekking in Europa de laatste 150 jaar doorlopend is toegenomen, blijven onze oorspronkelijke bossen en hun biodiversiteit onder druk staan. Slecht bosbeheer en de verspreiding van uitheemse soorten en ongedierte leiden tot minder gezonde bossen. Extreme weersomstandigheden, zoals stormen en bosbranden (die steeds intenser worden en vaker voorkomen door klimaatverandering), voeren de druk op een aantal Europese bossen nog verder op. Sommige van de laatst overgebleven oerbossen worden nog altijd gekapt voor commerciële doeleinden.

De EU beschermt de bedreigde bossen van Europa via een EU-breed juridisch kader, maar ook door actief financiële steun te leveren aan bosbehoud en het bevorderen van goed bosbeheer. Natura 2000, het Europese netwerk van beschermde natuurgebieden, vormt de kern van de bescherming van Europese natuurwouden.

BOSSEN

Bossen zijn een van de meest soortenrijke ecosystemen op het grondgebied van de Europese Unie. Van koude, boreale bossen tot subtropische, Atlantische eilandwouden: Europa kent meer dan 80 verschillende boshabitats. Deze bossen bieden onderdak aan een grote verscheidenheid aan fauna, vooral aan vogels en insecten.

Hoewel de bosbedekking in Europa de laatste 150 jaar doorlopend is toegenomen, blijven onze oorspronkelijke bossen en hun biodiversiteit onder druk staan. Slecht bosbeheer en de verspreiding van uitheemse soorten en ongedierte leiden tot minder gezonde bossen. Extreme weersomstandigheden, zoals stormen en bosbranden (die steeds intenser worden en vaker voorkomen door klimaatverandering), voeren de druk op een aantal Europese bossen nog verder op. Sommige van de laatst overgebleven oerbossen worden nog altijd gekapt voor commerciële doeleinden.

De EU beschermt de bedreigde bossen van Europa via een EU-breed juridisch kader, maar ook door actief financiële steun te leveren aan bosbehoud en het bevorderen van goed bosbeheer. Natura 2000, het Europese netwerk van beschermde natuurgebieden, vormt de kern van de bescherming van Europese natuurwouden.

BOSHABITATS

Er bestaan verschillende soorten bossen in Europa. Elk hebben ze zich aangepast aan de plaatselijke omgeving. De EU-Habitatrichtlijn beschermt 85 verschillende soorten boshabitat. Sommige van deze boshabitats komen alleen voor in hele specifieke gebieden, zoals de beukenbossen in de Apennijnen, de palmbossen op Kreta en de Canarische Eilanden, en de cederbossen op Cyprus. Enkele voorbeelden van bossen die vaker voorkomen, zijn de beukenbossen die in Centraal-Europa overheersen, de naaldbossen (dennen- en sparrenbossen) die veel voorkomen in bergstreken en Noord-Europa, en gemengde eiken- en naaldbossen die karakteristiek zijn voor het Middellandse Zeegebied.

level_2_slide_1

BOSHABITATS

Er bestaan verschillende soorten bossen in Europa. Elk hebben ze zich aangepast aan de plaatselijke omgeving. De EU-Habitatrichtlijn beschermt 85 verschillende soorten boshabitat. Sommige van deze boshabitats komen alleen voor in hele specifieke gebieden, zoals de beukenbossen in de Apennijnen, de palmbossen op Kreta en de Canarische Eilanden, en de cederbossen op Cyprus. Enkele voorbeelden van bossen die vaker voorkomen, zijn de beukenbossen die in Centraal-Europa overheersen, de naaldbossen (dennen- en sparrenbossen) die veel voorkomen in bergstreken en Noord-Europa, en gemengde eiken- en naaldbossen die karakteristiek zijn voor het Middellandse Zeegebied.

level_2_slide_1

NATURA 2000-GEBIEDEN DIE BESCHERMING BIEDEN AAN EIKENBOSSEN

EIKENBOSSEN

Natuurlijke eikenbossen komen op veel plekken in Europa voor. Er zijn veel soorten eikenbossen: van de loofverliezende, gematigde Atlantische eikenbossen tot de groenblijvende, mediterrane varianten. De meest veelvoorkomende eikensoorten zijn de zomereik (Quercus robur) en de steeneik (Quercus ilex). De zeldzaamste variant is de gouden eik (Quercus alnifolia), die uitsluitend groeit in sommige eikenbossen in de Cypriotische bergen. Van alle inheemse Europese boomsoorten, wordt de eik in verband gebracht met de meeste soorten, vooral wat insecten betreft.

Het Natura 2000-netwerk beschermt eikenbossen in heel Europa. Het gaat dan bijvoorbeeld om de Atlantische en Centraal-Europese eikenbossen, die gekenmerkt worden door de zomereik en de wintereik (Quercus petraea). Deze twee eiken vormen de dominante eikensoort in meer dan 2000 Natura 2000-gebieden in heel Europa.

NATURA 2000-GEBIEDEN DIE BESCHERMING BIEDEN AAN EIKENBOSSEN

EIKENBOSSEN

Natuurlijke eikenbossen komen op veel plekken in Europa voor. Er zijn veel soorten eikenbossen: van de loofverliezende, gematigde Atlantische eikenbossen tot de groenblijvende, mediterrane varianten. De meest veelvoorkomende eikensoorten zijn de zomereik (Quercus robur) en de steeneik (Quercus ilex). De zeldzaamste variant is de gouden eik (Quercus alnifolia), die uitsluitend groeit in sommige eikenbossen in de Cypriotische bergen. Van alle inheemse Europese boomsoorten, wordt de eik in verband gebracht met de meeste soorten, vooral wat insecten betreft.

Het Natura 2000-netwerk beschermt eikenbossen in heel Europa. Het gaat dan bijvoorbeeld om de Atlantische en Centraal-Europese eikenbossen, die gekenmerkt worden door de zomereik en de wintereik (Quercus petraea). Deze twee eiken vormen de dominante eikensoort in meer dan 2000 Natura 2000-gebieden in heel Europa.

level_4_slide_1

BOSSOORTEN

Naast de boomsoorten, zijn de Europese bossen ook rijk aan vele dier- en plantensoorten. Veel soorten komen nergens anders ter wereld voor: alleen in Europese bossen. Grotere diersoorten, zoals beren, wolven en adelaars, zijn misschien niet geheel afhankelijk van bossen, maar vertrouwen er wel in zeer hoge mate op.

Bossen hebben de laatste paar eeuwen grootschalige veranderingen ondergaan. Sommige soorten die voorheen afhankelijk waren van bossen, strijden nu om hun overleving. De EU-natuurrichtlijnen beschermen meer dan 400 planten- en diersoorten die in verband worden gebracht met bosoppervlaktes en bosecosystemen. Het gaat om meer dan 250 vogelsoorten, bijna 30 amfibiesoorten, 48 soorten geleedpotigen, 57 zoogdiersoorten, 16 niet-vasculaire plantensoorten, 13 reptielensoorten, 10 weekdiersoorten en vier vaatplantsoorten die afhankelijk zijn van bossen en juridische bescherming genieten binnen de EU. De brilsalamander (Salamandrina terdigitata) komt bijvoorbeeld alleen voor in het zuiden van Italië.

level_4_slide_1

BOSSOORTEN

Naast de boomsoorten, zijn de Europese bossen ook rijk aan vele dier- en plantensoorten. Veel soorten komen nergens anders ter wereld voor: alleen in Europese bossen. Grotere diersoorten, zoals beren, wolven en adelaars, zijn misschien niet geheel afhankelijk van bossen, maar vertrouwen er wel in zeer hoge mate op.

Bossen hebben de laatste paar eeuwen grootschalige veranderingen ondergaan. Sommige soorten die voorheen afhankelijk waren van bossen, strijden nu om hun overleving. De EU-natuurrichtlijnen beschermen meer dan 400 planten- en diersoorten die in verband worden gebracht met bosoppervlaktes en bosecosystemen. Het gaat om meer dan 250 vogelsoorten, bijna 30 amfibiesoorten, 48 soorten geleedpotigen, 57 zoogdiersoorten, 16 niet-vasculaire plantensoorten, 13 reptielensoorten, 10 weekdiersoorten en vier vaatplantsoorten die afhankelijk zijn van bossen en juridische bescherming genieten binnen de EU. De brilsalamander (Salamandrina terdigitata) komt bijvoorbeeld alleen voor in het zuiden van Italië.

WAT DOET DE EU OM ONZE BOSSEN TE BESCHERMEN?

De bescherming van de biodiversiteit in het bos wordt aangestuurd op EU-niveau. Er zijn verschillende richtlijnen en strategieën om duurzaam bosbeheer en het behoud van de rijke biodiversiteit te waarborgen. Vooral de EU-natuurrichtlijnen zijn belangrijk voor de bescherming van bedreigde bossoorten en -habitats. Het pronkstuk daarvan is het Natura 2000-netwerk, dat momenteel meer dan 20.000 aangewezen gebieden omvat voor de bescherming van boshabitats in de EU.

In het kader van de Europese Green Deal heeft de Europese Commissie een nieuwe EU-bosstrategie ontwikkeld. Deze strategie bouwt voort op de doelstellingen van de EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030. Het beslaat de hele boscyclus, van aanplant tot kap. Ook de vele diensten die bossen leveren komen aan bod. Deze strategie streeft daarnaast naar gezonde en veerkrachtige bossen die een aanzienlijke bijdrage kunnen leveren aan de biodiversiteits- en klimaatdoelstellingen, die natuurrampen tegengaan en daarop in kunnen spelen, die bestaansmiddelen veiligstellen, en die een circulaire economie en het leven op het platteland ondersteunen.

level_5_slide_1

MEER INFORMATIE

BOSINFORMATIESYSTEEM VOOR EUROPA

FISE biedt toegankelijke, duidelijke, eenvoudige en bijgewerkte informatie aan over de staat van Europa's bossen en de laatste trends op dit vlak.

FOREST.EEA.EUROPA.EU

The Biodiversity information system for Europe is a partnership between
the European Commission and the European Environment Agency.

Other European Information Systems