Natura 2000

ΣΥΓΚΛΙΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Ήδη από τη δεκαετία του 1960, είχε καταστεί προφανές ότι το φυσικό περιβάλλον της Ευρώπης υποβαθμιζόταν: Είδη, τα οποία ήταν συνηθισμένα και με μεγάλη φυσική κατανομή, εξαφανίζονταν και πολλές φυσικές περιοχές υποβαθμίζονταν ή χάνονταν. Η εξάπλωση της αστικοποίησης και η οικονομική ανάπτυξη, μαζί με τις σχετικές αλλαγές στη χρήση της γης και της θάλασσας, η ρύπανση και η κατασκευή υποδομών, έχουν αυτές τις ολέθριες επιπτώσεις στη φύση.

Πριν από 40 χρόνια, ίσως και λίγο νωρίτερα, ανταποκρινόμενες στην αυξανόμενη ανησυχία των πολιτών, οι ευρωπαϊκές χώρες άρχισαν να συνεργάζονται για την προστασία της φύσης και τη διατήρηση της φυσικής μας κληρονομιάς. Το εγχείρημα αυτό απαιτούσε αποφασιστική δράση που να διέπεται από σαφείς κανόνες για όλους όσους θα ακολουθούσαν. Το αποτέλεσμα ήταν η θέσπιση ειδικής νομοθεσίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), για την εξασφάλιση της διατήρησης όλων των ειδών πτηνών και των πλέον κινδυνευόντων ζώων, φυτών και ενδιαιτημάτων, πολλά από τα οποία είναι ενδημικά στην Ευρώπη και δεν απαντώνται πουθενά αλλού στον πλανήτη.

ΠΩΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΤΗ ΦΥΣΗ Η ΕΕ

Οι βασικοί πυλώνες της νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία της φύσης, την οποία έχουν ενσωματώσει στις εθνικές τους νομοθεσίες όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, είναι δύο νομοθετήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οδηγία για τα άγρια πτηνά (1979) και η οδηγία για τους οικότοπους (1992), οι οποίες από κοινού αναφέρονται ως οι οδηγίες της ΕΕ για τη φύση.

Αμφότερες οι οδηγίες ακολουθούν παρόμοια και συμπληρωματική προσέγγιση. Προστατεύουν:

1. Φυσικές περιοχές που φιλοξενούν άγρια είδη ζώων, φυτών και ενδιαιτημάτων. Οι περιοχές, οι οποίες πρόκειται να τεθούν σε προστασία, προσδιορίζονται με βάση συμφωνημένα, επιστημονικά κριτήρια. Ονομάζονται περιοχές Natura 2000 και όλες μαζί συγκροτούν το μεγαλύτερο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών του κόσμου.

2. Συγκεκριμένα είδη εντός και εκτός περιοχών Natura 2000.

ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΤΕ ΠΕΡΙΟΧΕΣ NATURA 2000 ΟΠΟΥΔΗΠΟΤΕ ΣΤΗΝ ΕΕ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 🠦 NATURA 2000 NETWORK VIEWER

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΑ ΠΤΗΝΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΝΔΙΑΙΤΗΜΑΤΑ

ΠΩΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΤΗ ΦΥΣΗ Η ΕΕ

Αμφότερες οι οδηγίες ακολουθούν παρόμοια και συμπληρωματική προσέγγιση. Προστατεύουν:

2. Συγκεκριμένα είδη εντός και εκτός περιοχών Natura 2000.

ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΤΕ ΠΕΡΙΟΧΕΣ NATURA 2000 ΟΠΟΥΔΗΠΟΤΕ ΣΤΗΝ ΕΕ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 🠦 NATURA 2000 NETWORK VIEWER

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΑ ΠΤΗΝΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΝΔΙΑΙΤΗΜΑΤΑ

Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΜΑΣ ΠΕΡΙΟΧΩΝ: ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ NATURA 2000

Το δίκτυο Natura 2000 είναι το μεγαλύτερο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών, σε ολόκληρο τον κόσμο. Αποτελείται από 27.000 περιοχές στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ και επί του παρόντος, καλύπτει περισσότερο από το 18% της χερσαίας έκτασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περίπου το 9% της θαλάσσιας περιοχής της. Το δίκτυο προστατεύει περί τα 1.500 χαρακτηριστικά, σπάνια ή απειλούμενα είδη ζώων και φυτών στην ΕΕ.

Η μεγαλύτερη περιοχή Natura 2000 είναι η θαλάσσια περιοχή Mers Celtiques στις γαλλικές ακτές του Ατλαντικού, ενώ η περιοχή Grotta della Lovara - στην οποία προστατεύεται ένας αριθμός κινδυνευουσών νυχτερίδων στις ιταλικές Άλπεις - είναι μία από τις μικρότερες. Μεταξύ των σπανιότερων ενδιαιτημάτων και ειδών του δικτύου συγκαταλέγονται οι καταρράκτες τούφας καρστικών ποταμών στις Δειναρικές Άλπεις, ο πρωτέας ή ολμ (Proteus anguinus) και ο χλαμυδόγαλος (Chlamydotis undulata), ο οποίος απαντάται μόνο στις Κανάριους Νήσους.

Εξερευνήστε περιοχές Natura 2000 οπουδήποτε στην ΕΕ μέσω της εφαρμογής 🠦 Natura 2000 Network Viewer

Μάθετε περισσότερα από τοΒαρόμετρο του δικτύου Natura 2000, τιςΣυχνές ερωτήσεις για το δίκτυο Natura 2000 και τα Δεδομένα και χάρτες του δικτύου Natura 2000.

Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΜΑΣ ΠΕΡΙΟΧΩΝ: ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ NATURA 2000

Εξερευνήστε περιοχές Natura 2000 οπουδήποτε στην ΕΕ μέσω της εφαρμογής 🠦 Natura 2000 Network Viewer

Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΓΡΙΑΣ ΖΩΗΣ ΠΕΡΑΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

Οι οδηγίες της ΕΕ για τη φύση επιβάλλουν, επίσης, αυστηρούς κανόνες για την προστασία ειδών εκτός των περιοχών Natura 2000. Απαιτούν, για παράδειγμα, τη λήψη μέτρων για την αποφυγή της όχλησης των φωλεοποιητικών πτηνών κατά τη διάρκεια δασοκομικών δραστηριοτήτων ή της ακούσιας αλίευσης προστατευόμενων ειδών ψαριών κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων επαγγελματικής αλιείας.

Οι οδηγίες, επίσης, απαγορεύουν τη συγκομιδή, συλλογή, κοπή, εκρίζωση ή καταστροφή προστατευόμενων άγριων φυτών εκτός των περιοχών Natura 2000. Η εκτροφή, η μεταφορά και η πώληση άγριων ειδών ζώων και φυτών, επίσης, απαγορεύονται.

Ανακαλύψτε τα είδη που προστατεύονται από την οδηγία για τους οικότοπους και τα άγρια πτηνά που προστατεύονται από την οδηγία για τα άγρια πτηνά.

Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΓΡΙΑΣ ΖΩΗΣ ΠΕΡΑΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΠΩΣ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΕ

Κάθε κράτος μέλος της ΕΕ συλλέγει τακτικά πληροφορίες σχετικά με τα προστατευόμενη είδη και τα ενδιαιτήματά του προκειμένου να παρακολουθεί την κατάστασή τους. Αυτό συμβάλλει ουσιωδώς στην κατανόηση της κατάστασης ενός είδους ή ενδιαιτήματος, των απειλών που αντιμετωπίζει και την εξεύρεση των καλύτερων δυνατών μέτρων για τη διατήρησή του. Επίσης, αποτελεί τη βάση για την ανάλυση των τάσεων στην κατάσταση των προστατευόμενων ειδών και ενδιαιτημάτων σε όλη την ΕΕ.

Κάθε έξι χρόνια, τα κράτη μέλη της ΕΕ καταθέτουν εκθέσεις με αυτές τις πληροφορίες στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ). Ο ΕΟΠ ενσωματώνει τις πληροφορίες στις δικές του βάσεις δεδομένων (π.χ., στο Ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών για τη φύση (EUNIS)) και δημοσιεύει την «Κατάσταση της φύσης στην ΕΕ» ωςΤεχνική έκθεση του ΕΟΠ, συνοδευόμενη από μια Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η πιο πρόσφατη έκθεση δημοσιεύθηκε το 2020 και αποκάλυψε ότι η πλειονότητα των ειδών (63%) και των ενδιαιτημάτων (81%), τα οποία προστατεύονται από την οδηγία για τους οικότοπους, δεν βρίσκονται σε καλή κατάσταση διατήρησης.

ΠΩΣ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΕ

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ - ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΚΑΙ ΕΝΑΠΟΜΕΝΟΥΣΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Οι συντονισμένες προσπάθειες για τη διατήρηση της φυσικής κληρονομιάς της Ευρώπης απέδωσαν μια σειρά από επιτεύγματα:

Η προστατευόμενη έκταση για τη διατήρηση της φύσης στην ΕΕ έχει τουλάχιστον τριπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια.
Περισσότερα από τα μισά είδη πτηνών στην ΕΕ βρίσκονται πλέον σε σταθερή κατάσταση, χάρη στην προστασία και τις στοχευμένες δράσεις διατήρησης και παρά την αξιοσημείωτη οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων 40 ετών.
Κάποια κινδυνεύοντα με εξαφάνιση είδη ανακάμπτουν, όπως ο ιβηρικός λύγκας και ο γυπαετός.
Ολοένα και περισσότερο, εδραιώνονται πρακτικές διαχείρισης της γης, οι οποίες ωφελούν τόσο τη φύση όσο και τον άνθρωπο.
Οι γνώσεις μας για τη βιοποικιλότητα της Ευρώπης έχουν αυξηθεί, γεγονός που οδηγεί σε καλύτερες και πιο αποτελεσματικές δράσεις διατήρησης.
Η ΕΕ έχει επενδύσει δισεκατομμύρια ευρώ στη διατήρηση της φύσης, για παράδειγμα μέσω του χρηματοδοτικού προγράμματος LIFE, με αποτέλεσμα μερικές από τις σπουδαιότερες ιστορίες επιτυχούς διατήρησης σε παγκόσμιο επίπεδο.

Παρά την πρόοδο αυτή, οι προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας είναι πολλές. Η εξασφάλιση της δυνατότητας ευδοκίμησης τόσο για τον άνθρωπο όσο και για τη φύση, απαιτεί την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών της απώλειας βιοποικιλότητας και στον επαναπροσδιορισμό του τρόπου παραγωγής, κατανάλωσης και εμπορίας αγαθών, ώστε να προάγεται η φύση και όχι να καταστρέφεται. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα μέχρι το 2030 αποτελούν σημαντικά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση.

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ - ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΚΑΙ ΕΝΑΠΟΜΕΝΟΥΣΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Η προστατευόμενη έκταση για τη διατήρηση της φύσης στην ΕΕ έχει τουλάχιστον τριπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια.
Περισσότερα από τα μισά είδη πτηνών στην ΕΕ βρίσκονται πλέον σε σταθερή κατάσταση, χάρη στην προστασία και τις στοχευμένες δράσεις διατήρησης και παρά την αξιοσημείωτη οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων 40 ετών.
Κάποια κινδυνεύοντα με εξαφάνιση είδη ανακάμπτουν, όπως ο ιβηρικός λύγκας και ο γυπαετός.
Ολοένα και περισσότερο, εδραιώνονται πρακτικές διαχείρισης της γης, οι οποίες ωφελούν τόσο τη φύση όσο και τον άνθρωπο.
Οι γνώσεις μας για τη βιοποικιλότητα της Ευρώπης έχουν αυξηθεί, γεγονός που οδηγεί σε καλύτερες και πιο αποτελεσματικές δράσεις διατήρησης.
Η ΕΕ έχει επενδύσει δισεκατομμύρια ευρώ στη διατήρηση της φύσης, για παράδειγμα μέσω του χρηματοδοτικού προγράμματος LIFE, με αποτέλεσμα μερικές από τις σπουδαιότερες ιστορίες επιτυχούς διατήρησης σε παγκόσμιο επίπεδο.