ΘΑΛΑΣΣΙΟΙ ΟΙΚΟΤΟΠΟΙ: ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΒΛΑΣΤΗΣΗ, ΤΑ ΔΑΣΗ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ

Οι θαλάσσιες περιοχές περιλαμβάνουν, επίσης, μια πλούσια ποικιλία ενδιαιτημάτων, η οποία εκτείνεται από το σταθερό περιβάλλον της ανοικτής θάλασσας έως τα υψηλής δυναμικής παράκτια ύδατα. Στους προστατευόμενους θαλάσσιους οικότοπους της ΕΕ συμπεριλαμβάνονται αμμοσύρτεις, λιβάδια Ποσειδωνίας, θαλάσσια σπήλαια, ύφαλοι και ενδιαιτήματα βαθέων υδάτων, όπως υποθαλάσσιοι σχηματισμοί, δημιουργούμενοι από εκπομπές αερίων. Οι περισσότεροι από αυτούς τους οικότοπους φιλοξενούν, επίσης, μεγάλες ζωικές κοινότητες. Οι λειμώνες θαλάσσιας βλάστησης, για παράδειγμα, φιλοξενούν πολλές από αυτές - ωστόσο και αυτοί οι οικότοποι βρίσκονται υπό απειλή.

ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ

Στις ευρωπαϊκές θάλασσες απαντώνται τριάντα τέσσερα είδη δελφινιού, φάλαινας και φώκιας — όλα μαζί γνωστά ως κητώδη. Αυτά εκπροσωπούν το 42% των γνωστών κητωδών παγκοσμίως, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και η φώκαινα ή κοινή φώκια  (Phocoena phocoena), το ρινοδέλφινο (Tursiops truncatus) και η πτεροφάλαινα (Balaenoptera physalus). Πολλά είδη κητωδών καταδύονται σε μεγάλα βάθη. Ο φυσητήρας (Physeter macrocephalus), για παράδειγμα, μπορεί να καταδύεται σε βάθη μεγαλύτερα των 2.000 μέτρων σε αναζήτηση της προτιμώμενης τροφής του, το γιγάντιο καλαμάρι.

Όλα τα θαλάσσια θηλαστικά, εντός της επικράτειας της ΕΕ, προστατεύονται αυστηρά με την οδηγία της ΕΕ για τους οικότοπους. Τα κράτη μέλη της ΕΕ οφείλουν να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να αποφεύγουν τις αρνητικές επιπτώσεις στους πληθυσμούς των κητωδών. Για λόγους συμμόρφωσης με το ενωσιακό δίκαιο, πολλές χώρες έχουν ρυθμίσει τις τουριστικές δραστηριότητες έτσι, ώστε να αποφεύγεται η όχληση των κητωδών. Επιπλέον, σε μια κοινή ευρωπαϊκή προσπάθεια συντονιζόμενη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), τα κράτη μέλη οφείλουν να παρακολουθούν τακτικά και να δημοσιεύουν εκθέσεις σχετικά με την κατάσταση των ειδών των θαλασσίων θηλαστικών τους. Επίσης, η οδηγία - πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική της ΕΕ αντιμετωπίζει ορισμένες πιέσεις στα θαλάσσια θηλαστικά, όπως αυτή του υποθαλάσσιου θορύβου.

ΑΛΛΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΚΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ ΜΑΣ

Πολλές από τις προσπάθειες και τις επιτυχίες στην προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος της Ευρώπης συντονίζονται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον των οδηγιών της ΕΕ για τους οικότοπους και τα άγρια πτηνά, η οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική εξειδικεύει συγκεκριμένα την αντιμετώπιση των κύριων πιέσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον, ώστε να εξασφαλιστεί η βελτίωση της ποιότητας των θαλασσών μας.

Το 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατάρτισε τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα μέχρι το 2030, με την οποία αποσκοπεί στην εξάλειψη ή τη μείωση των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων απειλούμενων ειδών, σε επίπεδο, το οποίο να επιτρέπει την ανάκαμψη αυτών των ειδών.

Τα θαλάσσια απορρίμματα έχουν εξελιχθεί σε σοβαρό πρόβλημα για πολλά παράκτια και θαλάσσια είδη και οικότοπους. Στα ευρωπαϊκά θαλάσσια ύδατα, το 80 - 85% των θαλασσίων απορριμμάτων αφορά τα πλαστικά (εκ των οποίων το 50% προέρχεται από πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης), ενώ το 27% αφορά είδη αλιείας. Η οδηγία της ΕΕ σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον εισαγάγει μέτρα για τον αποκλεισμό των πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης, για τα οποία υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις διαθέσιμες στην αγορά, με στόχο τη μείωση των δοχείων τροφίμων και των κυπέλλων από πλαστικό και τη χωριστή συλλογή πλαστικών φιαλών. Η σπουδαιότητα του θετικού αντίκτυπου αυτών των μέτρων στο θαλάσσιο περιβάλλον θα φανεί σύντομα.

Η ΕΕ παρέχει οικονομική υποστήριξη για τη διατήρηση και τη βελτίωση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) και του προγράμματος LIFE της ΕΕ. Πολλά επιτυχημένα θαλάσσια και παράκτια έργα έχουν χρηματοδοτηθεί από αυτά τα δύο προγράμματα.